На прошлой неделе пост мусульманки, переехавшей из Одессы в Минск, стал одним из самых обсуждаемых среди беларусов. Впрочем, инфоповодом стал не сам пост, а комменты к нему, которых собралось больше 4000. Если коротко и мягко, многие предлагали уезжать авторке сообщения подальше из Беларуси. CityDog.io решил разобраться, что не так с высказываниями беларусов.
О чем вы прочитаете в этой статье
Что произошло?
25 ноября пользовательница Threads под ником @jassminetakha выложила пост, в котором рассказала, что три месяца назад переехала из Одессы в Минск. И поделилась бизнес-планами: девушка хочет запустить в Беларуси бренд головных уборов для мусульманок. «Мусульманки Беларуси, подписывайтесь. Всем Ассалям алейкум», – добавила в конце авторка поста.
Почитайте историю этого парня из Сирии – о том, как пришлось уехать в Беларусь и как ему тут живется
Скриншот: Threads.com.
Беларусы не стеснялись в ксенофобских выражениях
За неделю пост собрал почти 4500 комментариев. В некоторых из них беларусы поддержали девушку, пожелали ей удачи, подбодрили. Но это скорее исключение. Большинство сообщений были следующего содержания:
«Скажите потом адрес магазина, попробую рядом с вами открыть лавку со свининой на полках», – написала mashika.desperate.
«В Афганистане вас примут как родную. Мусульмане, живите в мусульманских странах, развивайте их, соблюдайте все правила, на кой хрен вы претесь к христианам?» – прокомментировал rocknroll_club.
«О нет, нет и нет! Оставьте нашу Беларусь в покое!!! У нас православные и католики. Но это люди, которые более чем адекватны. Более того, мы не теряем здравый смысл и живем с Богом в душе, а не напоказ! Я первая выйду против вас! Я коренная беларуска, и мое право не отдавать вам свою страну! Марш в исламские страны!» – поделилась мнением zhelezkosvetlana.
«Честно, не хочу, чтобы мой комментарий был негативным, все мы люди. Но, пожалуйста, переезжайте без религиозных замашек, какой, блин, “Ассалям алейкум”. За “Ассалям алейкум”, пожалуйста, в Грозный, Афганистан и т.д. У нас тут еще хиджабов и вторых жен только не хватает. Может, Беларусь и гостеприимная, но не слепая и прекрасно видит, что творят мусульмане в ЕС», – отметила veronika_korney.
«Уезжайте к себе обратно. И живите в своем мире ценностей и культуры. Здесь вам не рады, неужели вы еще не поняли», – написала miss_pretty_happy.
«Ничего не имею против ничьей религии, но, извините, надеюсь, что ваш бизнес здесь провалится. Просто из-за малой клиентуры. Ничего личного, но чужих традиций, которые повсеместно устанавливают любители хиджабов, в своей стране не хочу. Свои бы, родные, беларуские возродить», – отметила valeriy.myshkovets.
«Давайте все вместе поможем Жасмин найти дорогу домой! Это инвазивный вид, такие поползновения необходимо пресекать на корню», – поделилась мнением kiki_veroni.
Почему беларусы так резко отреагировали на пост девушки? Беларуская боязнь «других» и «чужих» – не уникальное и не новое явление
Как отметили многие в комментариях, от кого, но от беларусов подобных комментариев точно не ждали. Чтобы разобраться, почему столько людей именно так отреагировало на пост девушки, CityDog.io обратился к антропологу Андрею Возьянову.
– Беларуская боязь «іншых» і «чужых» – не ўнікальная і не новая з’ява. Людзей, адрозных па веравызнанні і культуры, баяцца і абражаюць у кожнай краіне Усходняй Еўропы. Прычыны – часткова гістарычныя траўмы, часткова адсутнасць досведу жыцця ў разнастайным грамадстве і нізкі ўзровень ведаў пра гэтых самых «іншых».
Постсавецкая Беларусь вельмі гамагенная ў этнічным, расавым, канфесійным і моўным плане. І нават наяўнасць вялікай каталіцкай меншасці не вельмі змяняе той факт, што свае стэрэатыпы пра іншаверцаў людзі выражаюць вельмі ўпэўнена, хоць і беспадстаўна.
У дадзеным выпадку мы бачым вербальную агрэсію супраць жанчыны, якая пераехала з горада, што падвяргаецца рэгулярным абстрэлам, у горад умоўна бяспечны. Яна таргетуе свой бізнес на ўжо існуючую ў Беларусі сацыяльную групу; нават не прэтэндуе на атрыманне нейкіх значных ільгот ад беларускай дзяржавы, а наадварот, плануе эканамічную самастойнасць і, адпаведна, хоча рабіць унёсак у эканоміку краіны.
Мусульмане давным-давно живут среди нас. Вы знали, что Масюковщина – от имени Муса? А Шабаны – от названия месяца в мусульманском календаре? Почитайте про стародавний мусульманский след в Минске
Аднак у асуджальных каментарах мы бачым ігнараванне гэтых абставін, а таксама непавагу да траўматычнага досведу чалавека, непрыязь да меншасцяў, параўнанні з прыкладамі, дзе фігуруюць мужчыны (хоць паралелі гэтыя адрасуюцца жанчыне).
Іранічна, што самім беларусам з уласнага досведу знаёмы і недабравольная міграцыя, і пазіцыя меншасці, і непавага да перажытай траўмы, і нічым не матываваны паклёп з боку мацнейшых, і абвіначванні за дзеянні іншых.
Непрыняцце чужых светапоглядаў і сёння выліваецца ў глыбокі канфлікт у беларускім грамадстве, а гатоўнасць суіснаваць толькі з сабе падобнымі замінае многім шукаць магчымасці за межамі знаёмага свету. Драма ў тым, што рамкі такога свету радыкальна звужаюцца, і беларусаў у ім часта таксама не вельмі хочуць бачыць – праз тыя ж непавагу, няведанне, паклёп – і праз прыманне беларусаў за кагосьці іншага.
У гэтай сітуацыі ўменне прымаць іншасць, выбірацца з бурбалкі, завязваць кантакты па-за ёй, і перыядычна ставіць пад пытанне свае ранейшыя ідэалы (напрыклад, ідэал «белай» хрысціянскай Беларусі) – можа аказацца пропускам у будучыню.
Почему такое отношение беларусов в сторону другой религии и культуры – не «ок»?
– Вызначыць, што такая рэакцыя – гэта не ок, можна з розных пазіцый, – адзначае Андрэй. Адна – нарматыўна-этычная («як трэба», «як правільна»): усе людзі маюць роўныя правы, усе заслугоўваюць на павагу, а людзі з меншасцяў і ва ўразлівай пазіцыі вартыя падтрымкі.
Але другая пазіцыя, з якой непрыняцце іншай культуры / рэлігіі таксама не ок – больш прагматычная («у чым наш агульны інтарэс?»): толькі дзякуючы ўменню людзей суіснаваць з іншымі і прымаць тых, хто не падобныя да нас, чалавецтва мае тую – складаную, прыгожую, разнастайную – культуру, якую мае. У прыватнасці гэта тычыцца Беларусі, якую гістарычна стваралі людзі розных этнічнасцяў, звычаяў, веравызнанняў і г.д.
Беларусы таксама сёння сутыкаюцца з дыскрымінацыяй праз тое, што яны занадта «іншыя» для многіх: занадта «ўсходнія», занадта «мяккія», занадта «падобныя да рускіх» і г.д. Але калі б у нас была ўстаноўка шукаць сярод «іншых» сяброў, а не ворагаў, то і саюзнікаў/аднадумцаў у нас было б больш.
Перепечатка материалов CityDog.io возможна только с письменного разрешения редакции. Подробности здесь.
Фото на обложке: Ifrah Akhter, Unsplash.com.
